طومار شیخ بهایی؛ سندی مکتوب برای مدیریت آب زاینده‌رود
تاریخ انتشار: ۷ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۹۱۳۰۸
در نظام‌های مختلف اجتماعی، مالکیت انسان بر منابع موجود در طبیعت با توجه به شرایط جغرافیایی، زمانی و مکانی و ساختاری که فرد در آن زندگی می‌کند تعریف می‌شود.
شکل مالکیت با توجه به کارکرد آن در دوره‌های مختلف تاریخی تغییر کرده و انسان‌ها گونه‌های کارکردی و مناسب هر عصر را برای مدیریت منابع در نظر گرفته‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یکی از این شکل‌ها، مدیریت آب و تقسیم آن بوده که در دوره‌های زمانی مختلف با هدف به حداقل رسانیدن تعارض‌ها و ایجاد عدالت در جامعه شکل گرفته است.
جامعه ایران با توجه به مشکل کمبود آب از گذشته‌های دور راهکارهای مختلفی برای مدیریت منابع آب تعریف کرده است. مهم‌ترین تدبیر فنی، چهل هزار حلقه قناتی بوده است که پیشینیان ما از چهار هزار سال قبل تا به امروز حفر کرده‌اند. از میان تدابیر حقوقی نیز می‌توان به طومار شیخ بهایی به‌عنوان سند مکتوبی برای مدیریت حوضه آب زاینده‌رود اشاره کرد. طومار شیخ بهایی، به‌عنوان سندی حقوقی برای تقسیم آب بین ساکنان 7 بلوک آب‌خور (شامل 270 سهام جزئی و 33 سهم کلی) در نظر گرفته شده بود.
نظام مالکیت انسان بر منابع آبی، به این معنا نیست که هرکس به هر میزان بخواهد بتواند از آب استفاده کند؛ بلکه طبق توافقی اجتماعی با توجه به منابع موجود آبی تقسیم صورت می‌گرفته است. نخستین شواهد مکتوب قابل استناد که به مشکلات کم‌آبی و تعارضات میان بخش‌های مختلف حوضه آبریز زاینده‌رود می‌پردازد، طومار شیخ بهایی است. مشاهده این طومار نشان می‌دهد که طومار شیخ بهایی به‌عنوان نمونه سنتی مدیریت منابع آبی، با توجه به شرایط زیستی و جغرافیای منطقه طراحی شده است.
در این طومار، از 75 روز پس از نوروز تا آخر آبان ماه به مدت 160 روز تقسیم آب تعریف شده و در فصل سرد که بارندگی‌ها کافی و مناسب بوده بهره‌برداری به شکل آزاد در نظر گرفته شده است. این طومار با مدیریت منابع موجود در آن زمان و حق برداشت به میزان تعیین شده، تعارض را به حداقل رسانیده و مسأله بهره‌برداری از آب را مدیریت می‌کرده است.
اگرچه نظام‌های مالکیت بر منابع آبی، از سوی مردم بدون نقص نبوده و تنش‌ها و تعارضات را از بین نبرده است؛ اما شاید طرح این سؤال ضروری باشد که آیا مالکیت و نمایندگی دولت بر منابع آبی توانسته است این تنش‌ها را مدیریت کند؟ آیا دولت‌ها در مدیریت و زمانبندی برداشت این منابع موفق بوده‌اند؟ آیا به مشارکت گرفتن مردم و تقویت اعتماد و سرمایه اجتماعی راهی مناسب برای مدیریت منابع آبی است؟ وقتی نظام مالکیت و بهره‌برداری توسط خود مردم اداره شود آیا نتایج بهتری را شاهد نخواهیم بود؟
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: طومار شیخ بهایی مدیریت منابع برای مدیریت منابع آبی بر منابع منابع آب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۹۱۳۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کارگران مهم‌ترین رکن مدیریت شهری هستند
شهردار ارومیه با بیان اینکه کارگران مهم‌ترین رکن مدیریت شهری هستند، گفت: شهرداری ارومیه به این رکن مهم و اصلی توجه ویژه داشته و همواره رفاه آنها دغدغه مجموعه است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از آذربایجان‌غربی، حسین مهدی‌زاده امروز _پنج‌شنبه سیزدهم اردیبهشت_ در مراسم گرامیداشت روز جهانی کار و کارگر از کارگران تلاشگری که در حوزه‌های مختلف مدیریت شهری ارومیه به عنوان بازوان اجرایی در کنار مجموعه ستادی؛ رفاه شهروندی را رقم زده‌اند، تشکر و قدردانی کرد.
وی با بیان اینکه کارگران مهم‌ترین رکن مدیریت شهری هستند، افزود: شهرداری ارومیه به این رکن مهم و اصلی توجه ویژه داشته و همواره رفاه آنها دغدغه مجموعه است.
شهردار ارومیه اعتلا و پیشرفت هر جامعه‌ای را از قِبل دستان پُرتوان قشر کارگر عنوان کرد و گفت: توسعه شهر ارومیه نیز در گرو تلاش‌های کارگران زحمت‌کش مدیریت شهری است.
مهدی‌زاده ادامه داد: با توجه به ظرفیت‌های بودجه سال‌جاری همچنین ظرفیت‌های قوانین بالادستی قدردان زحمات کارگران مدیریت شهری خواهیم بود.
در ادامه مراسم گرامیداشت از کارگران نمونه سازمان‌های خدمات‌رسان و دیگر سازمان‌های تابعه شهرداری ارومیه با اهدای لوح تقدیر و هدایا تجلیل شده و در پایان این جشن نیز به قید قرعه به ۵۰ نفر از کارگران خدوم شهرداری ارومیه سفر زیارتی مشهد مقدس اهدا شد.
کد خبر 750228
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند