راز طلایی حمام شیخ بهایی
تاریخ انتشار: ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۲۹۱۳۵
گرمابه افسانه ای شیخ بهایی، مربوط به دوره صفوی و در اصفهان، خیابان عبدالرازق، کوچه شیخ بهایی قرار دارد. این اثر در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۶۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، بها الدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی از هشتم اسفند ۹۲۵ خورشیدی تا هشتم شهریور ۱۰۰۰ خورشیدی در اصفهان زندگی می‌کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بها الدین محمد بن حسین عاملی، همه چیزدان، حکیم، علامهٔ فقیه، عارف، منجم، ریاضیدان، شاعر، ادیب، مورخ و دانشمند ایرانی عرب‌تبار از بعلبک در لبنان کنونی قرون دهم و یازدهم هجری بود که در دانش‌های فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات به دانایی شهرت داشت.
حمام شیخ بهایی معروف‌ترین حمام شهر اصفهان، ساخته شده توسط شیخ بهایی است که در دوران زمانداری شاه عباس یکم، طراحی و ساخته شده‌است. حمامی تاریخی که میان مسجد جامع و هارونیه در بازار کهنه، نزدیک بقعه درب امام واقع شده و به واسطه ویژگی منحصربه‌فرد خود با افسانه‌ها و داستان‌های گاهی متناقض آمیخته شده‌است.
اقدامات شیخ بهایی در اصفهان
یکی از نمونه کارهای شیخ بهایی نخست تقسیم آب زاینده رود به محلات اصفهان و روستاهای مجاور رودخانه است که معروف است هیئتی در آن زمان از جانب شاه عباس به ریاست شیخ بهایی مأمور شد. یکی دیگر از کارهای که به بهایی نسبت می‌دهند، ساختمان گلخن گرمابه ای است که هنوز در اصفهان مانده و به حمام شیخ بهایی یا حمام شیخ معروف است.
مردم اصفهان از دیر باز همواره عقیده داشتند که گلخن آن گرمابه را چنان ساخته انذ که با شمعی گرم می‌شد. در زیر پاتیل گلخن فضای خالی تعبیه کرده و شمعی روشن زیر آن گذاشته و آن فضا را بسته بود و شمع تا مدت‌های مدید همچنان می‌سوخت و آب حمام به این وسیله گرم می‌شد. او خود گفته بود که اگر روزی آن فضا را بشکافند، شمع خاموش می‌شود و گلخن از کار می‌افتد، گرچه باستان شناسان خارجی خلاف این حرف عمل کردند و آن را شکافتند و شمع از کار افتاد.
باستانشناسان امروزی معتقدند که دلیل گرم شدن گرمابه با یک شمع کانالی بود که شیخ بهایی در بالای شمع تعبیه کرده بود. این کانال در حقیقت لوله تهویه فاضلاب حمام بود که گازهای آن بر اثر شعله شمع شعله ور می‌شد و آب را گرم می‌کرد.
تا اواسط دوره پهلوی آب دیگ‌های حمام با شعله شمع به جوش می آمده که البته این سیستم امروز دیگر کار نمی‌کند که عده‌ای دلیل آن را ویرانی قسمتی از بدنه اصلی حمام در جریان کشف راز شمع می‌دانند.
در هنگام انجام تحقیقات برای پی بردن به راز شمع حمام شیخ بهایی، دانشمندان به یک سیستم سفالی لوله کشی در زیر بنا برخوردند، سیستمی که در زیرزمین حدفاصل آبریزگاه مسجد جامع و حمام قرار گرفته بود. لوله کشی سفالی دانشمندان را به این نظریه رساند که گازهایی مثل متان و اکسیدهای گوگردی به روش مکش طبیعی به سمت مشعل خزینه حمام جاری می‌شدند تا در حکم منبع گرما در مشعل بسوزند، شاید هم این گازها به طور مستقیم از مواد زائد دفع شده برای استفاده در حمام جمع آوری می‌شدند.
مدرنیته در زمان گذشته
مطالعات باستان شناسی نشان می‌دهد که لوله‌هایی فاضلاب شهر اصفهان را به سمت خزینه حمام هدایت می کرده است. امروز در کشورهای پیشرفته برای تهیه سوخت، گاز از طریق فاضلاب تولید می‌شود که با نام بیوگاز می‌گویند.
موقعیت مکانی حمام در کنار عصارخانه جماله اصفهان بود و همین مجاورت عده‌ای را به این نظریه رساند که شاید روغن عصارخانه تأمین کننده سوخت حمام بوده است.
این احتمالات به اندازه کافی متقاعد کننده نبودند زیرا مهم‌ترین چیزی که حمام را اسرار آمیز کرده گرم شدن آن با یک شعله می‌باشد که هنوز هم علت دقیق آن کشف نشده است. تا اینکه مخترعی از مشهد حمام را شبیه سازی کرد تا بتواند راز معمای آن را بفهمند.
راز طلایی، طلا بود
نتیجه تحقیقات این مخترع این بود که منبع آب حمام شیخ بهایی از طلا ساخته شده و از آن جایی که طلا رساناترین فلز در جهت انتقال گرما به شمار می‌رود می توانسته با حرارت کم، انرژی زیادی تولید کند. طلا فلز ارزشمندی است و برای اینکه منبع آب به سرقت نرود راز آن سر به مهر باقی مانده بود. این مخترع بعد از شبیه سازی حمام موفق شد دو نشان طلا از مسکو و سوئیس دریافت کند.
حمام در ابتدا حدود ۳۰ نفر مالک داشت اما بعد از خرید به مالکیت میراث فرهنگی اصفهان در آمد. حمام شیخ بهایی در طول زمان آسیب‌های زیادی را متحمل شده به طوری که در سال ۱۳۸۶ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. این حمام از آثار ملی ایران است و در اصفهان، خیابان عبدالرازق، کوچه شیخ بهایی قرار گرفته است.
شیخ بهایی در سال ۱۰۳۱ قمری در اصفهان در گذشت و بنابر وصیت خودش او را در جوار مرقد مطهر حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام جنب موزه آستان قدس دفن کردند.
کد خبر 572743منبع: ایمنا
کلیدواژه: حمام شیخ بهایی مرمت حمام شیخ بهایی شیخ بهایی اصفهان گردشگری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق حمام شیخ بهایی شیخ بهایی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۲۹۱۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راز لگد تاریخی آقای مو طلایی بالاخره فاش شد!
گزارش کامل از گزیده‌خبرهای امروز «تابناک با تو» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
راز لگد تاریخی آقای مو طلایی بالاخره فاش شد!
ژست خودمانی جواد عزتی در کنار دو بازیگر زن معروف
عکسی از سال ۹۴ که داغ دلتان را تازه می‌کند
کلاهبردار ۱۲۰۰ میلیاردی به کشور مسترد شد
عکس جذاب و هنری بازیگر زن سریال زخم‌کاری
مجرم خطرناک اشتباهی برادر رقیب عشقی‌اش را کشت
با رعایت این ۴ نکته ساده، عمرتان را ۶ سال افزایش دهید!
تصویری غم‌انگیز از یک پلنگ ایرانی که حالمان را گرفت
تصویری دیده نشده از داریوش مهرجویی که لیلا اوتادی رو کرد!
این مواد غذایی سرشار از ویتامین C هستند
تفاوت عجیب قیمت خودرو در ایران و امارات
۸ وسیله حمام که باید فورا دور بیندازید!
تصویری غم‌انگیز از علی انصاریان که احتمالا ندیده‌اید
مواد غذایی مفیدی که اسمشان بد در رفته است
وقتی ترور امام جمعه مشهد شکست خورد
۴ سبزی که هرگز نباید پوست آنها را کند
مصرف کیک و بیسکوئیت را به این دلیل قطع کنید
خواص عجیب و غریب آب پیاز که خبر ندارید
سه رفتاری که شما را دوست‌داشتنی‌تر می‌کند
کسانی که زود عصبانی می‌شوند سراغ این دمنوش بروند
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند