به نقل از «ایمنا»

فرهنگ و تمدن اصفهان مولود اندیشه «شیخ بهایی» است

تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۷۵۰۶۳

یک پژوهشگر تاریخ و تمدن اسلامی گفت: نقش شیخ بهایی و خط فکری او این بوده که بین اقشاری همچون معماران و نقاشان ارتباط برقرار کند تا با تمرکز بر همین تفکر، بناها و سازه‌هایی را همچون پل خواجو و کاخ هشت بهشت احداث کنند.

مریم فیروزی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به نقش شیخ بهایی در توسعه فرهنگ‌، هنر و تمدن شهر اصفهان، اظهار کرد: این بزرگ‌مرد از لحاظ فلسفه و علوم عقلی در دوران خود صاحب نظر بود و همین امر باعث شده بود که وی بتواند به حوزه‌های علمیه اصفهان عمق ببخشد علاوه بر این موارد وی توانست شاگردان زیادی را در مکتب تشیع تربیت کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: شیخ بهاءالدین عاملی، علاوه بر تسلط بر علوم دینی در حوزه‌های علوم غیردینی همچون معماری، ریاضیات صاحب نظر بود بطوریکه هم اکنون آخرین کتابی که غرب از دنیای اسلام ترجمه می کند، کتاب شیخی با عنوان «خلاصه الحساب» است.

این مدرس دانشگاه تصریح کرد: شیخ بهایی به دلیل تسلط بر علوم رایج زمان خود همچون علوم فنی و مهندسی، فقهی، ادبی، مهندسی از سوی دربار صفوی لقب «ذوالفنون» داده شد و نکته جالب این است که بعد از شیخ بهایی هر کس در علوم مختلف تسلط و آگاهی داشت لقب شیخ بهایی به وی داده می‌شد.

فیروزی با تاکید بر اینکه شیخ بهایی با تسلط بر علوم مختلف نقش مهمی در توسعه شهر اصفهان داشته است، اضافه کرد: به همین دلیل از وی پدر مهندسی ایران یاد می‌شود چرا که شیخ بهایی توانست با دید مهندسی خود، معماری و شهرسازی را در شهر اصفهان به اوج شکوه برساند تا این دیار در بین شهرهای ایران از جایگاه بالای شهرسازی و معماری برخوردار شود.

وی با بیان اینکه سهم این عالم برجسته در جامعیت شهر اصفهان فوق‌العاده است، افزود: طراوتی که در شهر اصفهان نهفته است مرهون اقدامات شیخ بهایی است، زیرا این عالم برجسته شاگردان بزرگی را در عرصه‌های مختلف در شهر اصفهان تربیت کرد که این شاگردان هر کدام در توسعه تمدن، فرهنگ، هنر، شهرسازی و معماری شهر اصفهان نقش به سزایی داشته‌اند.

وی اظهار کرد: بزگترین شاهکار شیخ بهایی در شهر اصفهان، میدان امام یا همان نقش‌جهان است که در واقع این شاهکار معماری ابعاد مختلف مذهبی، تجارتی و حکومتی را در بر می‌گیرد و به عقیده من این میدان در زمان خود بزرگترین و زیباترین میدان جهان بوده است.

این محقق دانشگاه افزود: نکته ای که منجر به تاثیرگذاری ایده‌های شیخ بهایی در اصفهان می‌شود این است که به اصفهان شخصیت جهانی می‌بخشد و ایده‌های او در اصفهان به هیچ وجه ایده‌های محلی و یا حتی کشوری نبوده است.

وی با اشاره به اینکه شیخ بهایی در حوزه مهندسی کاملاً حرفه‌ای بوده است، تصریح کرد: وی با دیدگاه و علمش به معماران نامی اصفهان ایده می‌داده و هنرمندان به‌نامی را به کار می‌گرفته که در مجموع اقدامات و هنر دست معماران، طراحان و نقاشان یک حرکت بزرگ به نام «معماری عصر صفوی» را شکل می‌دهد.

فیروزی با بیان اینکه فرهنگ و تمدن شهر اصفهان، مولود اندیشه و دیدگاه شیخ بهاءالدین عاملی است، گفت: نقش شیخ بهایی و خط فکری او این بوده که بین اقشاری همچون معماران و نقاشان ارتباط برقرار کند تا در امتداد همین اندیشه و تفکر خلاق بناها و سازه‌هایی مثل پل خواجو، و کاخ هشت بهشت احداث شوند.

شیخ بهایی فقیه، حکیم و مفسر بزرگ دوره صفوی بود که نفوذ روحیه و ذوق هنری و گرایش عرفانی در نوشته‌ها و سروده‌هایش، موجب تلطیف و تعدیل شخصیت و منش او شد و محبوبیتی کم‌نظیر را در میان طبقات مختلف مردم برایش به همراه آورد.

وی از جمله دانشمندانی به شمار می‌رود که در علوم مختلفی مانند: تفسیر، حدیث، ادعیه، فقه، کلام، فلسفه، اصول فقه، اخلاق، رجال، تاریخ، طب، عرفان، نجوم، ریاضیات، ادبیات، علوم غریبه و دیگر موضوعات متفرقه، صاحب اثر و تألیف است. تعداد آثار وی اعم از قطعی، منسوب و مشکوک به ۲۰۰ عنوان می‌رسد که هرکدام، نسخه‌های خطی فراوانی دارد که در کتابخانه‌های ایران، عراق و دیگر کشورهای مسلمان و غیر مسلمان نگهداری می‌شوند.

تاکنون در خصوص آثار، احوال و اشعار بهایی کوشش‌هایی از طرف فرهیختگان و پژوهشگران به انجام رسیده و آثاری همچون: دیوان اشعار بهایی به انضمام مقدمه‌ای مبسوط از استاد سعید نفیسی، کلیات اشعار و آثار شیخ بهایی به همت غلامحسین جواهری، کتاب سیمایی‌ از شیخ بهایی در آیینه‌ آثار از قصری و مقاله تأملی در سبک شعر شیخ بهایی از احمدی به طبع رسیده است، با این‌ وجود در خصوص بررسی‌ اشعار او بر اساس‌ صور خیال تا به حال، تحقیقی صورت نگرفته است.

کد خبر 572955

منبع: ایمنا

کلیدواژه: شیخ بهاءالدین عاملی شیخ بهایی معماری روز شیخ بهایی اول اردیبهشت نکوداشت هفته اصفهان پل خواجو کاخ هشت بهشت اصول فقه کلیات اشعار فقه و اصول فلسفه اسلامی دین و اندیشه اندیشه اسلامی تمدن اسلامي پدر مهندسی ایران شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق شهر اصفهان شیخ بهایی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۷۵۰۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رونمایی از کتیبه مقبره شیخ بهایی در حرم مطهر رضوی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز خراسان رضوی، کتیبه مقبره شیخ بهاء الدین محمد معروف به شیخ بهایی بصورت کتیبه‌ای سنگی به طول ۲۷۰ و عرض ۷۰ سانتی متر و ضخامت ۴ سانتی متر بالای مقبره او در رواق شیخ بهایی به همت سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی آماده و نصب شده است.

جنس این کتیبه اهدایی از سنگ مرمر سبز بدون رگه و در گوشه‌های آن تزئیناتی به صورت طلا کاری نیز انجام شده است تا جلوه‌ای شکوهمند به آن ببخشد.

در این کتیبه تاریخچه کوتاهی از زندگی این عالم پرآوازه که نقش بسزایی در توسعه حرم ملک پاسبان حضرت رضا (ع) داشته به صورت حجاری با روش سندبلاست با خطاطی استاد تعریفی و استاد توکلی آمده است و به معرفی تالیفات مهم، کار‌های برجسته و شاگردان مطرح وی پرداخته شده است.

حضور شیخ بهایی در حرم امام رضا (ع) فصلی درخشان در تاریخ این مکان مقدس است چراکه خدمات ارزشمند او در زمینه‌های مختلف، از معماری و عمران تا مدیریت و تولیت، این مکان را به یکی از زیباترین و با شکوه‌ترین اماکن مذهبی جهان تبدیل کرد.

از مسئولیت‌های شیخ بهایی در حرم مطهر حضرت رضا (ع) می‌توان به «معماری و ساخت گنبد، گلدسته و ایوان‌ها» و نیز مسئولیت روشنایی و مدیریت موقوفات اشاره کرد.

 ساخت ساعت آفتابی، تألیف کتاب‌های متعدد در مورد شخصیت علمی و فضایل حضرت رضا (ع) و نیز تدریس علوم مختلف در حرم مطهر رضوی از دیگر فعالیت‌های شیخ بهایی بوده است.

شیخ بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (زاده ۱۵۷۱ در بعلبک، لبنان - درگذشته ۱۶۲۷ در اصفهان) دانشمند، عارف، شاعر، نویسنده، اخترشناس و معماری ایرانی-لبنانی بود که در علوم مختلفی از جمله ریاضیات، نجوم، فلسفه، معماری و موسیقی تبحر داشت و در زمان شاه عباس صفوی با مهاجرت به ایران، در دربار او به مقامات مهمی رسید.

محل مدفن شیخ بهایی در رواقی با نام خود این عالم است که در گذشته خود وی در آن محل تدریس داشته‌اند و مقبره او از شمال به صحن آزادی از جنوب به رواق امام خمینی (ره) از مشرق به رواق دارالعباده و از مغرب به رواق دارالزهد راه دارد.